HASSAS BAĞIRSAK SENDROMU KABUSUNUZ OLMASIN!

Hazımsızlık, gaz, şişkinlik, dışkılama değişiklikleri toplumda çok sıklıkla görülen bazen hastayı hekim hekim gezdiren ve çoğunlukla da kalıcı bir çözüm bulunamayan ve genellikle barsak sistemimizin fonksiyon bozukluğundan kaynaklanan şikayetlerdir.

Günümüz toplumunda stresli ve yoğun çalışma temposuyla geçen hayatla birlikte düzenli ve düzgün bir beslenme tarzının olmadığı bireylerde çok sıklıkla yukarıdaki yakınmaları görmekteyiz. Hassas barsak sendromu ya da irritabl barsak sendromu dediğimiz bu durum çoğu kere organik bir patoloji olmamasına rağmen daha çok kalın barsakların normal çalışmaması ve barsak gerginliğinin artması sonucu ortaya çıkar.

Barsak sistemimiz stres koşullarından genellikle ilk etkilenen organımızdır. Normal koşullarda ağızdan aldığımız gıdalar mide barsak pasajını 18-24 saatte geçerek dışkılamayla kalan atıklar dışarı atılır. Normal barsak hareketleri içerisinde bu nedenle dışkının alıştığımız normal bir şekli kıvamı ve kokusu oluşmaktadır. Stres durumları ya da düzensiz dengesiz beslenme ile ve çoğu kere ikisi bir arada olduğunda barsakların hareket hızı ve gerginliği de değişkenlik gösterir. Çoğu kere barsak pasajı hızlanırken bazen de yavaşladığını ve normal dışkılama süresinin arttığını ya da azaldığını görürüz. Genelde rastlanan günde birkaç kereden daha sık aralıklarla tuvalet ihtiyacının oluşması ve dışkı miktarının az olmasıdır. Dışkının kıvamı da bozularak keçi pisliği diye tarif ettiğimiz küçük küçük ve parça parça dışkılama şeklinde olur.

Karında orta şiddetli tüm karna yayılan müphem bir ağrı gerginlik şişkinlik ve aşırı gaz çoğu kere belirtilere eşlik eder.

Normalde gıdalar midemize geldiği anda mideden barsaklara çıkan uyarıcı refleksler barsak hareketlerini de başlatır. Ancak hassas barsak sendromunda bu refleks çok abartılı olarak ortaya çıkar ve kişiler yemek yer yemez tuvalete gitme ihtiyacı hisseder. Basit gibi görünen bu durum çoğu kere kişinin yaşam kalitesini son derece olumsuz bir şekilde etkiler. Barsak seslerinin çok aktif olması bazen dışardan da duyulan gurultulara sebep olur ve yaşam standardını düşürebilir.

Aylarca, yıllarca devam edebilen bu durum barsakların normal bir çalışma tarzı haline gelerek kalıcı barsak bozukluklarına yol açabilir.

Tanısı kolay gibi düşünülen hassas barsak sendromu aslında kolay tanı konamayan genelde diğer mide barsak hastalıklarıyla çok sıklıkla karışabilen bir hastalıktır. Fonksiyonel demeden önce mutlaka mide barsak sisteminde organik bir bozukluğun olup olmadığı çeşitli inceleme yöntemleriyle araştırılmalı; ultrasonografi ve gerekirse endoskopi, kolonoskopi yapılmalıdır. Glutenenteropatisi ve çeşitli gıda entoleransları gibi durumların özel testlerle ekarte edilmesi gerekebileceği gibi hekimlerimiz çoğu kere bunlara gerek kalmadan tanıyı koyabilirler.

Tedavide öncelikle aşırı stres faktörünün bir şekilde ortadan kaldırılması gerekirse bununla ilgili psikiyatrik destek alınması ve yeme alışkanlıklarının mutlaka değiştirilmesi gereklidir. kalınbarsaklarda gerilimi azaltan barsak hareketlerini yavaşlatan dışkıyı yumuşatan bir takım ilaçlarla da hastanın belirtilerine göre destek vermek gerekebilir. Öğünleri düzenli ve zamanında yemek bol su tüketmek yemeği yavaş yemek düzenli bir uyku ve sebze ağırlıklı beslenmek alınabilecek en basit tedbirlerdir.