Hastalığa karşı bilinçlenme son yıllarda giderek artmakta, artık şeker hastalığının sadece kanda şeker yükselmesi demek olmadığı hastalarımız tarafından da giderek artan düzeyde anlaşılmaktadır. Yine de şeker hastalığının ayaklarda oluşturduğu sorunlar çoğu kere ihmal edilmekte ve ciddiye alınmamaktadır. Bu durum da çoğu kere hastalarımızın ayaklarını kaybetmesi ile hatta ölümlerle sonuçlanmaktadır.
Diyabetik nöropati (sinir harabiyeti) en yaygın olarak ayaklardaki ve bacaklardaki sinirleri tutar. Genellikle hafiftir ve çoğunlukla farkedilmeyen bir duyu kaybıyla birlikte olabilir.Bu sıcağı hissetmeme, ayağa batan şeyleri farketmemeye yol açar. Ayrıca yine damarlardaki harabiyete bağlı olarak ayaklarda dolaşım bozukluğu ve damarlarda tıkanma oluşur. Dolaşım bozukluğu ile sinirlerdeki bu harabiyet ayakların kolay yaralanmasına, ayak enfeksiyonlarına, ayak ülserlerine, yol açıp, ayağın kesilmesine yol açan gangrenlere kadar ilerleyebilir.
Ayaklarımızı şeker hastalığının sonuçlarından nasıl koruyabiliriz?
- Sigara ve alkol kesinlikle kullanılmamalıdır.
- Ayaklar hergün kesik, sıyrık, mantar ve olası kabarcıklar açısından kontrol edilmelidir.Gerekirseayak tabanını görmek için ayna bile kullanmalıdır.
- Ayaklar hergün yıkanmalı, özellikle parmak araları dikkatlice kurulanmalıdır.
- Aşırı sıcaktan kaçınılmalıdır. Banyo suyunun sıcaklığı el, dirsek veya en iyisi termometre ile kontrol edilmelidir.
- Ayaklar üşüdüğü takdirde mutlaka çorap giyilmelidir, tuğla sıcak şişe, elektrikli ısıtıcı soba bu amaçla kullanılmamalıdır.
- Deniz kıyısı, havuz kenarı gibi sıcak ve sert zeminlerde dolaşılmamalıdır.
- Çıplak ayakla kesinlikle yürünmemelidir.
- Ayaklardaki nasırlar için hiçbir zaman kimyasal maddeler, yakılar, nasır ilaçları flasterler kullanılmamalıdır.
- Ayakkabıların içi giymeden önce her zaman yabancı cisim, batıcı madde, pürüzlü yüzey, yırtık açısından kontrol edilmelidir.
- Görmesi bozuk olan hastaların aileleri, ayak bakımı açısından eğitilmelidir.
- Ayaklar uzun süre ıslak kalmamalıdır.
- Kuru ayaklar için krem veya vazelin ince bir tabaka şeklinde sürülebilir.Bunlar banyo sonrası uygulanıp, kurulanmalıdır. Ancak parmak aralarına kesinlikle uygulanmamalıdır.
- Ayaklara uygun pamuklu veya yünlü çorap giyilmeli, sıkı çoraplardan kaçınılmalıdır.
- Çoraplar hergün değiştirilmeli, yamalı ve dikişli çoraplar kullanılmamalıdır.
- Ayakkabılar ayağa uygun ve rahat olmalıdır. Dar ayakkabılar kesinlikle kullanılmamalıdır.
- Çorapsız ayakkabı giyilmemelidir.
- Parmak aralarına giren sandalet giyilmemelidir
- Ayağınızda kabarcık vb. bir değişiklik gördüğünüzde doktorunuza haber veriniz.